Op 15 juli 2024 stelde de gemeenteraad de perspectiefnota 2025 vast, zonder steun van LGN.

LGN deed op 15 juli een aantal voorstellen voor de begroting 2025. In de perspectiefnota wordt daarop vooruit gekeken.Het college gaat nu de ontwerp-begroting voorbereiden. Die wordt in november 2024 door de gemeenteraad behandeld. De volgende tekst was voorbereid.

De voorgenomen bezuinigingen op onder meer sportaccommodaties, cultuur, musea, zwembad Roden, herinrichting Nieuweweg Roden, flexwoningen en gebiedsverbetering Oosterduinen staan wat LGN betreft in schrille tegenstelling tot de miljoenen die college en coalitie steken in grote uitbreidingsplannen. Eerder gemaakte afspraken zoals met Museum Kinderwereld, Manege Norg en Sportpark Eenerstaat worden helaas, vooralsnog, niet nagekomen.

Gezien het weinig rooskleurige financieel toekomstperspectief is er alle reden dat de gemeente keuzes maakt voor de toekomst. Dat het college dat overlaat aan de raad is een goede zaak. De voorgestelde keuzes zijn wat LGN betreft echter de verkeerde keuzes en daarom doet LGN een aantal voorstellen uitgaande van onze uitgangspunten:

- Duurzaam: rekening houdend met toekomstige generaties en klimaat

- Participatie: samenwerking met en draagvlak bij inwoners en organisaties

- Financieel verantwoord: zorgvuldig omgaan met gemeenschapsgeld.

Allereerst zal kritisch moeten worden gekeken wat er mogelijk nog aan investeringen en aan personeelsinzet bespaard kan worden bij dure voornemens zoals woningbouw en sportaccommodaties Roden-Zuid, bouwplan Maatlanden- de Zulthe, etc.

Demografische gegevens zijn belangrijk voor de onderbouwing en uitvoering van beleid. De rekenkamer wijst daarop en LGN doet dat ook. Men kan zich bijvoorbeeld afvragen of er nog meer grote huizen nodig zijn, als er gemiddeld steeds minder personen in een huis wonen. Voor de grote behoefte aan betaalbare woningen die er op dit moment is, helpen de lang durende uitbreidingsplannen met relatief veel grote woningen, niet. LGN wil op korte termijn meer kleinere woningen voor lage inkomens. Voor 2025 wil LGN voorstellen vooral aandacht te besteden aan Norg en omgeving. De verdeling van investeringen over de verschillende dorpen ligt nu nogal scheef in de gemeente Noordenveld. Denk aan 1 miljoen aan personeelsinzet voor Roden-Zuid, 4,6 miljoen voor de grond van Maatlanden – De Zulthe, ruim 2 miljoen voor centrumontwikkeling Roden. Van zulke investeringen kan Norg alleen maar dromen. Basisschool De Hekakker is een PM post,. Dat betekent dat nog niet duidelijk is of er in 2025 geld voor komt. Het Vluchtheuvelterrein ligt al vele jaren braak, de sociale woningbouw op Oosterveld heeft veel problemen gegeven en met gebiedsverbetering in de Oosterduinen wil het college voorlopig stoppen. Dat vraagt om andere keuzes. Zoals Jelly van den Bosch, oud-voorzitter van de huurdersvereniging, in een open brief schrijft, kan de reserve sociale volkshuisvesting Norg worden gebruikt. LGN vindt het belangrijk dat het geld zoveel mogelijk voor goedkope woningen In Norg gebruikt wordt. Zoals de in het raadsbesluit van 5 juli 2021 genoemde inbreidingslocatie oude gemeentewerf aan de Eenerstraat en de in de motie van Gemeentebelangen van 28 september 2023 genoemde woningen voor jongeren bij de planvorming voor de nieuw te bouwen basisschool De Hekakker. Ook flexibele woningen op het Vluchtheuvel terrein zijn wat LGN betreft een mogelijkheid. Ten behoeve hiervan dient LGN een motie in met als titel: “Meer kleine woningen voor lage inkomens Norg”. De raadsmeerdrheid wees die af. Al tientallen jaren zijn er zorgen over de situatie in de Oosterduinen. Voor gebiedsverbetering in de Oosterduinen zijn er plannen sinds de Visie en strategie Norgerduinen van 31 januari 2018. In 2024 was het Streefbeeld Oosterduinen er eindelijk. LGN vindt het belangrijk dat de transitie naar wonen plaatsvindt vanuit het uitgangspunt dat het bos centraal staat en dat wonen en recreëren ondergeschikt aan deze functie zijn. Daarvoor is het noodzakelijk om verder te gaan met de discussie bij uitwerking in een transitieplan en omgevingsplan. Het voorstel om daarmee voorlopig te stoppen is erg schadelijk voor de natuur en leefbaarheid in het gebied. Mocht in de loop van 2025 een extra budget nodig zijn, dan kan het college daarvoor een voorstel aan de raad doen, waarin ook de dan geldende mogelijkheden voor bijdragen van derden zijn opgenomen. De motie van LGN hierover werd aangehouden. Die komt in een volgende vergadering aan de orde.

De gemeente Noordenveld is verwikkeld in een rechtszaak met woningstichting Woonborg over verzakkingsschade aan woningen door gemeentelijke rioleringswerkzaamheden. Dat gaat om grote bedragen. Het lijkt erop dat er geen rekening is gehouden met de financiële consequenties als de gemeente in 2025 of 2026 de verzakkingsschade aan de woningstichting moet vergoeden, op basis van een uitspraak van de rechter. Mogelijk moet dan een groot deel van de aanwezige weerstandscapaciteit in de reserves (€ 20,7 miljoen blz 123 jaarstukken 2023) worden aangesproken. LGN stelt voor een bestemmingsreserve  hiervoor in te stellen, net als dat gebeurd is voor de schade door verzakkingen aan de Oudgenoegstraat en Achterste Kamp in Roden (wijk Middenveld). De motie hiertoe werd door de raadsmeerderheid verworpen.

Het college ziet extra kosten voor uitvoering van de Wet Open Overheid. Inwoners vragen dossiers op bij de gemeente, omdat zij onvoldoende inzicht hebben in de achtergronden van gemeentelijke plannen en beslissingen. Volgens LGN is dat vooral bij projecten die veel weerstand oproepen en waarin weinig openheid geboden wordt. Besparen op deze kosten is dan ook mogelijk bij een keuze voor projecten met minder weerstand en meer draagvlak. Ook verdient tijdige en volledige communicatie met mensen meer aandacht. Doe daadwerkelijk iets met de inbreng van mensen, wijs niet alles af. De huidige onrust over onbehoorlijk bestuur, geeft aan dat bij de gemeente het nodige niet goed gaat. Goede participatie en communicatie werken preventief: ze besparen kosten voor de WOO en juridische procedures.

Als het gaat om draagvlak hebben een inspreker en LGN erop gewezen dat voor de vluchtelingenopvang in Alteveer, de eigenaar een opening biedt voor overleg over voortzetting van de opvang. Bij vluchtelingenopvang is het belangrijk dat daar draagvlak voor is. Een cruciaal punt om rekening mee te houden als er in de toekomst extra locaties nodig zouden zijn. Wat is erop tegen om weer in gesprek te komen via inspreker en eigenaar?

Het speelgoedmuseum geeft aan dat niet alleen het plan van het college om niet te investeren in vernieuwing, slecht is voor het museum. Ook het  onderhoud van het gemeentelijke pand aan de Brink in Roden waarin het museum zich bevindt is slecht. LGN vindt dat de gemeente waardevolle gebouwen goed moet onderhouden. De gemeente heeft een reserve onderhoud gebouwen waar € 781.000 in zit (blz 194 jaarstukken 2023) daar moeten de kosten van Museum Kinderwereld die verband houden met het onderhoud, in ieder geval uit te betalen zijn. Ook de motie hierover haalde het niet bij de rest van de raad.

De vraag komt ongetwijfeld waarvan dit betaald moet worden. LGN heeft al een aantal bestemmingsreserves genoemd die benut kunnen worden. Verder valt op dat ondanks de noodzaak tot bezuinigen, er wel € 1.000.000,00 voor uitvoering van de knelpunten van de interne organisatie moet worden uitgetrokken (blz 13 perspectiefnota). Punt van zorg voor LGN en andere fracties is echter het verzuim onder het personeel, dat over de afgelopen 12 maanden ( t/m april) uitkomt op een gemiddelde van 10,33 %, een lichte stijging t.o.v. het vorige jaar ( 9,45%), en ruim boven het landelijk gemiddelde ziekteverzuimpercentage van gemeenten van 5-6%. De uitvoering van de knelpuntennota loopt nu al enkele jaren, maar het verzuim gaat niet omlaag. Veel blijkt niet te kunnen volgens wethouders die vaak verwijzen naar “dit kan de organisatie niet aan”: informatiebeveiliging is niet op orde, de jaarstukken zijn veel te laat, WOO verzoeken worden te laat afgehandeld, er is geen personeel voor goed gebruik van demografische gegevens. LGN stelt voor om eerst de problemen beter in beeld te krijgen en de dieperliggende oorzaken te achterhalen, voordat er weer een groot bedrag van € 1.000.000,00 wordt uitgegeven. Een betere aanpak van ziekteverzuim bespaart op kosten voor vervanging. Bovendien is een bedrag voor de knelpunten in de interne organisatie voor 2024 nog niet besteed (zie blz 11 trimesterrapportage). Daar wees de VVD terecht op. De motie voor een betere aanpak van de oorzaken van ziekteverzuim vond de rest van de raad echter niet nodig.

De gemeentelijke bijdragen aan gemeenschappelijke regelingen zijn de afgelopen jaren behoorlijk verhoogd, zeker die aan de RUD/ Omgevingsdienst. Als gemeenten moeten bezuinigen, moeten ook gemeenschappelijke regelingen daaraan mee helpen door bezuinigingsvoorstellen en door lagere bijdragen aan gemeenten te vragen. Op de vraag of dat de inzet van het college voor 2025 zal worden, is nog geen antwoord gekomen. Vandaar dat LGN hiertoe een motie indiende, maar die kreeg geen steun.

Uiteindelijk stemden LGN en LN stegen de perspectiefnota en waren de andere 18 aanwezige raadsleden voor.